Türkiye, 11 ilde asrın felaketinin yaralarını sarmaya çalışırken, gündemdeki değerli yasal düzenlemeleri bekliyor. Depremzedelerin büyük bölümünü de ilgilendiren yapılanma tasarısı ve EYT yasasının önümüzdeki Salı günü Meclis gündemine gelmesi bekleniyor.
EYT YÖNETMELİĞİNDE EMEKLİLİK BULUNAN YAŞLILARA ÖNCELİK
Geçen hafta toplanması beklenen Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu, milletvekillerinin sallanma bölgesinde olması nedeniyle tüm partilerin ortak kararıyla 28 Şubat’a ertelendi. Bu Salı günü toplanacak olan Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nda öncelikle Emeklilik Yaşı (EYT) yönetmeliği ele alınacak.
Komisyondan geçen düzenleme ile 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olarak çalışmaya başlayan vatandaşlar, primlerini tamamladıklarında yaş kuralı olmaksızın emekliliğe hak kazanacak. İlk etapta 2 milyon 250 bin kişinin emekli olacağı düzenlemeden 5 milyona yakın sigortalının faydalanması bekleniyor.
DEĞİŞİKLİK Mİ VAR?
Geçerlilik konuları ile birlikte 4 maddeden oluşan EYT kanunu kurul tarafından herhangi bir değişiklik yapılmadan kabul edildi. Genel Kurul’da da bazı değişikliklerin olabileceği yönünde beklentiler var.
Bunların başında SSK’lılar için kademeli prim şartının 5 bin güne düşürülmesi geliyor. Kısmi emeklilik için yine 8 Eylül 1999 öncesinde olduğu gibi yaş kuralının kadınlarda 50, erkeklerde 55 olması gerekiyor.
EMEKLİLİK NE ZAMAN ÖDENİR?
Yasalarımız, maaş hesaplamasının emeklilik işlemlerinin başladığı ayı takip eden ay başından itibaren yapılacağını söylüyor. Bu durumda Mart ayında yapılacak bir başvuru sonunda 1 Nisan itibariyle ilk maaşlar hesaplanacak.
Ancak deprem nedeniyle yasanın geç çıkması nedeniyle kaybedilen hak geri alınabilir. Bu durumda daha önce açıklandığı gibi maaşların 1 Mart’tan itibaren başlaması da sağlanabilir.
TATİL İkramiyesi de Alınacak
Mart ayında başvuru yapan EYT’liler, nisan ayında ödenecek ramazan bayram ikramiyelerini emekli olmaya hak kazanacağı için alabilecek. Emeklilere verilen ikramiyelerin de bu yıl artırılması bekleniyor.
TÜM BORÇLAR TEMİZLENDİ
TBMM’nin gündemindeki bir diğer yasa ise borçların yeniden yapılandırılmasına ilişkin. Cumhuriyet tarihinin en kapsamlı borç yapılandırmasını içeren taslak ile milyonlarca vatandaşın kamuya olan tüm borçları yeniden yapılandırılacak.
Vergi, prim, trafik cezası, köprü geçiş ücreti, KYK ve GSS borçları, idari ve adli para cezaları, belediyelere emlak vergisi, su ve çevre vergisi gibi borçlar hayat kapsamındadır.
Ödemeler hem nakit hem de taksitli olarak yapılabilmektedir. Buna göre anapara borcuna uygulanan gecikme faizi ve cezalar silinirken enflasyon farkı eklenecek. Peşin ödeyenler için bu enflasyon farkının yüzde 90’ı da silinecek. Taksitle ödemek isteyenler için 48 aya varan taksit imkanı sunulacak ve küçük katsayılar eklenerek faiz yeniden silinecek.
Taksitlendirmelerde uygulanacak katsayılar aşağıdaki şekilde belirlenir:
- 12 taksit: 1.09
- 18 taksit: 1.13
- 24 taksit: 1.18
- 36 taksit: 1,27
- 48 taksit: 1,36
Bu arada 2 bin lira ve altındaki borçlar herhangi bir başvuruya gerek kalmadan tamamen silinecek. Bu kapsamda 7,6 milyon kişinin 4,6 milyar lira borcundan vazgeçilecek.
3 milyon 277 bin 5 işyeri ve 14 milyon 613 bin 574 sigortalının SGK’ya olan borçları yeniden yapılandırılacak. 2 bin liranın altındaki borçları silinecek 332 bin 450 işyeri düşüldüğünde ise işyeri sayısı 2 milyon 944 bin 555 olacak. Öğrenim kredilerinde 1,4 milyon kişinin 4,5 milyar liralık gecikme zammından vazgeçildi.
KONFİGÜRASYON EYT KOLAY ÇIKACAK
Yeniden yapılanma sadece borçluları değil, EYT’lileri de ilgilendiriyor. Prim borcu nedeniyle emekli olamayan EYT’liler yeniden yapılandırma başvurusunda bulunacak, borçlarının faizlerini sildirecek, taksitlendirecek, ödeme kolaylığı ile borçtan kurtulacak ve emekli olacak.
Yine borçlanmak isteyen EYT’liler, sonunda emekli olabilmeleri halinde kredi alabilecekler. Daha önceki yeniden yapılanma kanunlarında kamu bankaları emekli olabilecek sigortalılara borçlanma tutarları veya borçları kadar kredi açmış, geri ödemeleri emekli maaşlarından karşılanmıştır. Bu yeniden yapılanma kanunu ile bu imkan getirilirse birçok EYT’li, maddi sıkıntıdan dolayı yapamadığı borçlanarak emekli olabilecektir.
